Ograniczniki przepięć to urządzenia służące do ochrony urządzeń elektrycznych przed uszkodzeniem spowodowanym nagłym wzrostem napięcia w sieci elektrycznej, takim jak przepięcie.
Przepięcie to nagły, krótkotrwały wzrost napięcia elektrycznego powyżej poziomu nominalnego w sieci elektrycznej. Może to być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak wyładowania atmosferyczne, przeciążenia, przepięcia spowodowane zwarciami, awarie w sieci elektrycznej lub zmiany w napływie mocy elektrycznej.
Ograniczniki przepięć działają w ten sposób, że po wykryciu przepięcia przepuszczają nadmiar energii do uziemienia, a jednocześnie ograniczają napięcie, które dociera do urządzenia chronionego. Dzięki temu urządzenia elektryczne są chronione przed uszkodzeniem, a ich żywotność jest przedłużona.
Ograniczniki przepięć mogą być stosowane w różnych zastosowaniach, takich jak w instalacjach domowych, przemysłowych lub energetycznych, w systemach telekomunikacyjnych, w systemach komputerowych, w systemach zasilania awaryjnego i innych.
Warto podkreślić, że dobór odpowiedniego ogranicznika przepięć jest bardzo ważny, ponieważ każde urządzenie ma określoną wartość maksymalnego napięcia, jakie może tolerować. Nieodpowiednio dobrany ogranicznik przepięć może nie zapewnić wystarczającej ochrony urządzenia lub przepuszczać zbyt duże przepięcia, co może doprowadzić do uszkodzenia urządzenia.
Ograniczniki przepięć DC są nieodzownym elementem instalacji fotowoltaicznych, ponieważ panele fotowoltaiczne produkują energię prądu stałego (DC), a większość urządzeń elektrycznych wymaga prądu przemiennego (AC), który jest generowany przez falownik. Aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia falownika, zaleca się stosowanie ograniczników przepięć DC.
Ograniczniki przepięć DC stosowane w instalacjach fotowoltaicznych działają w podobny sposób, jak ograniczniki przepięć stosowane w innych instalacjach. Gdy napięcie przekracza wartość nominalną, ogranicznik przepięć przepuszcza nadmiar energii do uziemienia, aby chronić urządzenia przed uszkodzeniem.
Ograniczniki przepięć DC w instalacjach fotowoltaicznych są zwykle zainstalowane w pobliżu paneli fotowoltaicznych i przed falownikiem (jeśli długość przewodów łączących panele PV z inwerterem jest większa niż 10m; gdy wynosi poniżej 10m wystarczy jeden stopień zabezpieczenia bezpośrednio przed inwerterem). Dzięki temu urządzenia elektryczne zainstalowane po stronie falownika są chronione przed uszkodzeniem.
Warto podkreślić, że wybór odpowiedniego ogranicznika przepięć DC jest ważny, ponieważ wartości napięcia w instalacjach fotowoltaicznych mogą być znacznie wyższe niż w innych instalacjach elektrycznych. Dlatego należy dokładnie zapoznać się z wymaganiami producenta urządzeń elektrycznych, a także z normami bezpieczeństwa i zaleceniami dotyczącymi doboru i instalacji ograniczników przepięć DC w instalacjach fotowoltaicznych.
Ograniczniki przepięć AC są urządzeniami, które mają za zadanie ochronić urządzenia elektryczne i elektroniczne przed uszkodzeniem spowodowanym przez przepięcia napięcia w sieci elektrycznej. Ograniczniki przepięć AC montowane są zazwyczaj w pobliżu urządzeń, które mają być chronione, takich jak komputery, telewizory, urządzenia AGD, systemy telekomunikacyjne i innych.
Ograniczniki przepięć AC działają w ten sposób, że gdy napięcie w sieci elektrycznej przekracza wartość nominalną, ogranicznik przepięć przepuszcza nadmiar energii do uziemienia, aby chronić urządzenia przed uszkodzeniem. Ograniczniki przepięć AC są wyposażone w specjalne elementy, takie jak warystory, iskierniki, które mają zdolność do szybkiego reagowania na przepięcia i przejmowania nadmiaru energii.
Ograniczniki przepięć AC powinny być instalowane przez wykwalifikowanych elektryków, zgodnie z zaleceniami producenta, normami bezpieczeństwa oraz przepisami prawa. Dobór odpowiedniego ogranicznika przepięć AC jest bardzo ważny, ponieważ nieodpowiednio dobrany lub niewłaściwie zainstalowany ogranicznik przepięć może nie skutecznie chronić urządzeń przed uszkodzeniem w przypadku wystąpienia przepięcia.
Warto zauważyć, że ograniczniki przepięć AC nie są w stanie całkowicie wyeliminować ryzyka uszkodzenia urządzeń przez przepięcia, ale mogą zmniejszyć to ryzyko do minimum. Dlatego ważne jest, aby zainwestować w jakościowe i sprawdzone ograniczniki przepięć AC, aby zapewnić odpowiednią ochronę urządzeń elektrycznych i elektronicznych.